اهمیت شناخت بلوک ها و برنامه کنترل روشنایی با یک شستی
شناخت ابزارهای در دسترس برای انجام هر کاری مهم است. در این آموزش با یک مثال عملی به اهمیت شناخت بلوک ها در لوگو زیمنس برای ساده‌تر کردن برنامه‌ها می‌پردازیم. اهمیت این موضوع جایی مشخص می‌شود که برنامه‌ها بزرگتر و پیچیده‌تر می‌شوند. همچنین باید در نظر داشته باشید که تعداد بلوک‌هایی که می‌توانیم در یک برنامه استفاده کنیم، محدودیت دارد و آن تاکیدی دوباره بر اهمیت شناخت بلوک ها در لوگو زیمنس کارکرد آن‌ها است.
آنچه در این مقاله می خوانید
اهمیت شناخت بلوک ها و ابزارهای در دسترس
همیشه برای انجام هر کاری راه‌حل‌های مختلفی وجود دارد. برای مثال یک پیچ چهارسو را می‌توان با پیچ‌گوشتی چهارسو باز کرد یا اینکه از یک پیچ‌گوشتی دو سو استفاده کرد. یا حتی از یک شی دیگر مثل چاقو برای بازکردن آن بهره برد. اما بهترین روش کدام است؟! اگر شما ندانید که هم‌اکنون پیچ‌گوشتی چهارسو هم‌سایز با پیچ مد نظر را در دسترس دارید، آیا ذهن خود را برای حل این مساله به سمت دیگر هدایت نمی‌کنید؟!
اهمیت شناخت بلوک ها در لوگو زیمنس یا هر وسیله دیگری که در اتوماسیون به کار می‌رود هم اینگونه است. اگر شما آشنایی کامل با ابزارهای موجود داشته باشید، همیشه راه‌حل‌های ساده‌تر و سریع‌تر را با ابزار پیاده خواهید کرد. در آموزش اخیر خواهید دید که با استفاده از بلوک‌های موجود در لوگو زیمنس، به جای شش بلوک مختلف، تنها از بلوک استفاده خواهیم کرد و برنامه نوشته شده به کلی تغییر داده خواهد شد و به اهمیت شناخت بلوک ها در لوگو زیمنس پی خواهید برد.
برنامه کنترل روشنایی با یک شستی
قرار است برنامه‌ای بنویسیم که در آن می‌خواهیم روشنایی را فقط با یک شستی کنترل کنیم به نحوی که سه شرط زیر در آن برقرار باشد:
شرط اول: با فشردن شستی، بلافاصله روشنایی‌ها روشن شوند و فشردن شستی برای بار دوم، تحت هر شرایطی، باعث خاموش شدن روشنایی شود.
شرط دوم: بعد از فشردن شستی و وصل شدن روشنایی، بعد از مدت زمان مشخصی، مثلا 10 ثانیه، روشنایی‌ها به صورت اتوماتیک خاموش شوند.
شرط سوم: با نگه داشتن شستی به مدت 3 ثانیه، روشنایی به صورت دائم وصل شود و با فشردن دوباره شستی خاموش شود.
پیاده‌سازی شرط اول
به تصویر زیر دقت کنید:
اگر آموزش مربوط به بلوک pulse Relay را دیده باشید، می‌دانید که با استفاده از این بلوک به راحتی شرط اول قابل طراحی کردن است. حال با فشردن شستی برای بار اول، خروجی Q1 روشن می‌شود و فشردن شستی برای بار دوم خروجی را خاموش می‌کند. این ویژگی مختص به پایه تریگر (Trg) در بلوک pulse relay است. اهمیت شناخت بلوک ها در همین شرط اول نیز مشخص است. اگر با این بلوک آشنا نبودیم، پیاده‌سازی همین شرط هم مسیر دشواری داشت.
طراحی شرط دوم: خاموش شدن اتوماتیک
برای این شرط لازم است تا از یک تایمر استفاده کنیم تا زمان مد‌نظر را شمارش کنند و بعد از پایان شمارش خروجی را قطع کند. برای این منظور از تایمر تاخیر در وصل استفاده می‌کنیم. توجه داشته باشید که این تایمر نیاز دارد ورودی آن وصل بماند تا عمل شمارش را انجام دهد. پس برای ورودی آن از خروجی Q1 بهره می‌بریم تا به محض وصل شدن این خروجی، تایمر شروع به شمارش کند.
همانطور که در تصویر بالا می‌بینید، خروجی تایمر تاخیر در وصل را به تریگر مربوط به بلوک pulse relay وصل کردیم تا بعد از شمارش زمان تعریف شده برای آن، یک پالس به این پایه تریگر بدهد و خروجی را خاموش کند.
شرط سوم: دائم کار شدن با نگه داشتن شستی
ابتدا باید بتوانیم بفهمیم که شستی به مدت زمان مشخص شده، در حالت وصل، نگه داشته شده است. این کار را با استفاده از یک تایمر تاخیر در وصل دیگر انجام می‌دهیم. چون همان‌گونه که قبلا بیان شد، این تایمر زمانی شمارش را ادامه می‌دهد که ورودی آن در حالت وصل یا همان یک، باقی مانده باشد.
این تایمر جدید باید عملکرد تایمر قبلی را خنثی کند. یعنی هروقت این تایمر جدید وصل شود، تایمر قبلی نباید عملیات شمارش را ادامه دهد. با استفاده از یک بلوک RS و یک بلوک AND به شکل بالا، شرط شمردن تایمر قبل را اینگونه تعریف می‌کنیم که هم Q1 وصل باشد و هم مقدار خروجی تایمر جدید صفر باشد. یعنی هروقت شستی به مدت 3 ثانیه وصل باشد، تایمر 3 ثانیه‌ای، یک پالس یک را ارسال می‌کند و روی بلوک AND تبدیل به صفر می‌شود و اجازه وصل شدن تایمر 10 ثانیه‌ای را نخواهد داد.
اصلاح برنامه با بلوک کمتر
حالا برگردیم به سراغ موضوع اصلی این آموزش ، یعنی اهمیت شناخت بلوک ها در لوگو زیمنس؛ برنامه بالا بدون در نظر گرفتن ورودی و خروجی، با استفاده از 6 بلوک دیگر طراحی شد. اما اگر می‌دانستیم که ابزارهای بهتری در دسترس هست، این برنامه بسیار بسیار ساده‌تر می‌شد. به شکل زیر نگاه کنید:
باز هم اهمیت شناخت بلوک ها را در این تصویر به رخ کشیده‌ایم. چرا که این برنامه دقیقا کاری انجام می‌دهد که برنامه قبلی انجام می‌دهد. با استفاده از یک بلوک تایمر چندکاره که قبلا آن را خدمت شما آموزش داده‌ایم، توانستیم شش بلوک قبلی را با یک بلوک جایگزین کنیم و برنامه را به شکل هرچه راحت‌تر و قابل فهم‌تر تبدیل کنیم.
در ابتدای این آموزش گفتیم که محدودیت‌هایی در استفاده از بلوک‌ها داریم و اضافه می‌کنیم که خوانایی و سادگی برنامه و کاهش مقادیر پردازشی باز هم به ما یادآروی می‌کند که اهمیت شناخت بلوک ها و ابزارهایی که در دسترس هستند را جدی بگیریم. در وبسایت مهندس ها تلاش شده تا بلوک‌های موجود در لوگو زیمنس با زبان ساده خدمت شما عزیزان معرفی و آموزش داده شود. امیدواریم که از این آموزش‌ها نهایت استفاده را ببرید.
